Budo – de weg van de strijdkunst. Maar om goed te kunnen strijden, moet je goed kunnen bewegen. En om goed te kunnen bewegen, moet je goed kunnen staan. Maar hoe sta je dan goed? Een grondbeginsel…

Eén van de meest gebruikte standen in budo (en als ik zonder verdere toevoeging ‘budo’ schrijf, doel ik altijd op de Japanse strijdkunsten) is de zenkutsu dachi; de voorwaartse stand. Hij wordt in verschillende variaties in karate, kobudo en Katori gebruikt. In karate op schouderbreedte, want je moet wel een bepaalde stevigheid in je stand hebben, ook voor aanvallen vanaf de zijkant, zoals mawashigeri (ronddraaitrap) of ashibarai (voetveeg). Bij Katori sta je op één lijn. Een betere keuze in die discipline, want in zwaardvechten sta je “achter je zwaard”, dus hoe breder je staat, hoe meer je van jezelf aan je tegenstander aanbiedt.

zenkutsudachi

Hoe sta je dan goed, bij zenkutsudachi?
Ongeacht welke discipline je traint, zijn er een aantal vaste parameters. Voorste been gebogen, knie voorbij je enkel, boven je voet. Achterste been gestrekt of licht gebogen, afhankelijk van de variant. Nooit maximaal gestrekt (=overstrekken). En nooit zo gebogen dat je achterste voet ‘rare dingen’ gaat doen. Zoals te ver naar buiten wijzen, verder dan 45°. Of op de binnenzijde leunen.

Vaak zie je bij beginners een schaduwrand tussen de snijkant van de voet en de mat. Dat is niet goed. Dat duidt op een naar binnen gekantelde voet. “Snijkant in de mat drukken!” is dan een goede duw in de juiste richting. Toch is niet de snijkant het belangrijkste.

Yūsen

Yūsen
Het belangrijkste is de bal van de voet. In het Japans: chusoku. Daar moet het merendeel van je gewicht op rusten. Bij kendo en iaido houd je de hak los van de mat, bij wedstrijdkarate zie je dat ook. Dat zet veel druk op de kuitspieren en achillespees, zeker als je extra gewicht draagt. Zoals een harnas. Reden dan ook, dat bij Katori de hak op de grond blijft.

En zelfs “sta op de bal van je voet” is een brede omschrijving. Iaido-meester Matsuoka benadrukt het staan op yūsen. Yūsen is het punt op de middellijn van je voet, tussen het tweede en derde teenbasisgewricht; dus onder je tweede en derde teen op ongeveer éénderde vanaf je tenen. Net aan de onderkant van de bal van de voet.

Fysiek hierop staan, betekent dat je goed in balans staat. Niet hellend naar een buitenkant. En ook mooi net wat voorwaarts, wat bij zenkutsudachi hoort, maar niet zover dat je ‘committed bent’; dat je eigenlijk al net te veel gewicht naar voren hebt gebracht. Als je het goed wilt doen, luistert het nauwkeurig.

In de acupunctuur en acupressuur is dit ook een belangrijk punt. Het staat bekend als Nier 1, oftewel yongquán. Nier 1 is het startpunt van de Nier meridiaan en daarmee een krachtig punt. De vrije vertaling van yongquán is ‘borrelende bron van energie’ – dat zegt natuurlijk ook wat.

Zoals Manon Smits-Acket (Elements-shiatsutherapie) schreef:

Wanneer je op Nier 1 staat, sta je stabiel en geaard. Je bent beter in balans, waardoor je fysiek steviger staat en minder makkelijk om te duwen bent, maar ook mentaal rustiger en steviger bent. Je wordt er bewuster en gefocust van

Qi-of-life raadt aan om er regelmatig druk op aan te brengen. Dat kan met masseren, maar er met je gewicht op staan is dat natuurlijk ook. Ze schrijven daarover…

Dit kan heel nuttig zijn voor mensen die teveel in hun hoofd zitten en die te veel denken en piekeren.

…en dat is natuurlijk prachtig, want veel vechtsporters kennen de strijd van “teveel in je hoofd zitten” en te weinig op gevoel en intuïtie doen. Als het snel moet, is via je hoofd een lange weg!

Als laatste, er zijn ook verschillende websites die het versterken van je Yin roemen. Yin en Yang, de eeuwige tegenstelling, de twee kanten van de medaille. Aangezien vechtsport over het algemeen in de eerste jaren vaak de focus legt op Yang (hard, extern) is het goed dat daar al letterlijk in de basis een tegenwicht voor is met Yin (zacht, intern).

Nu weet je hoe je op je voeten moet staan – en waarom. Dat is het grondbeginsel. Vanaf daar kun je verder. Met lopen, bewegen en budo beoefenen!

M vd Zanden

.


Bronnen:

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *