home > budo > algemene informatie
De pagina Kobudo Venlo heb je natuurlijk al
gelezen, voor je hier verder gaat.
Algemene informatie over budo
Wat extra achtergrondinformatie, voor de volgende vragen:
Allemaal termen: budo, kobudo, shinzou budojo, yugen
budo. Wat betekent dat allemaal?
Is kobudo een
zelfverdedigingssport of een aanvalssport?
Wat wordt er nou getraind in Venlo?
Wat is het doel van de lessen?
En verder:
Budo artikelen die ik vroeger geschreven heb
Allemaal termen: budo, kobudo, yugen budo, shinzou bujutsu dojo. Wat betekent dat allemaal?
Budo, 武道, wordt populair wel gebruikt om alle vechtsporten mee aan te duiden. Capoeira uit Brazilië, Krav Maga uit Israël, Pentjak Silat uit Indonesië, Kung Fu uit China, Thaiboxen en Muay Boran uit Thailand en ga zo maar door. Budo is echter een Japanse uitspraak. Voor een Japanner kan het dus wel alles wat hierboven staat betekenen, voor een Westerling is het wat vreemd om 'budo' te gebruiken waar we 'krijgskunsten' bedoelen. Dit klinkt misschien niet zo hip, of misschien zelfs wat agressief, dus wordt ook wel het Engelse 'martial arts' gebruikt. Wat feitelijk hetzelfde betekent.
Budo dus.
Op z'n Japans kun je budo onderverdelen in de moderne vormen, zoals judo, karate, jiujutsu, kendo en daarnaast in de oude vormen: ko-budo ( 古武道, 'oud' budo). Maar eigenlijk wijst kobudo twee richtingen op:
Enerzijds duidt het op de oude krijgskunsten van Okinawa; 琉球古武道; Ryukyu kobudo. Okinawa is tegenwoordig een provincie van Japan, een flink eind ten zuiden van het hoofdeiland. Maar dat was niet altijd zo: van vroeger uit waren het allemaal afzonderlijke koninkrijkjes. Vanaf 1429 was het er één, die echter vanaf 1609 bezet werd door Japan. Echter pas in 1871 werd het koninkrijk afgeschaft en werd Okinawa 'ingelijfd'. De krijgskunsten van Okinawa zijn de voorlopers van karate: verschillende families hadden kennis van zelfverdediging. Zowel ongewapend als gewapend. De ene had kennis van ongewapend vechten en bo en tonfa, de ander van ongewapend vechten en eku en tekko. Kennis van die verschillende families over het ongewapend gevecht heeft zich in de loop der tijd in een aantal karatestijlen gedestilleerd. De wapentechnieken echter vallen samen onder de naam (Ryukyu) Kobudo.
Anderzijds zullen veel Japanners (als ze al weten wat kobudo is - want ook bij hen is het een onbekende discipline) bij kobudo gelijk denken aan Nippon kobudo; 日本古武道; de klassieke krijgskunsten van Japan zelf. Hier wordt ook aan gerefereerd met 'koryu'; 古流; oude scholen. Een verzamelnaam voor alle scholen die zich bezig hielden met krijgs- of vechtkunst: voorlopers van wat we nu jujutsu noemen, scholen waar je zwaardvechten kon leren, scholen die je met speer leerden omgaan. Iedere school had zo z'n eigen specialiteit. En ook zijn eigen vakkenpakket. Deze scholen waren overigens niet 'in steen gehakt': veel scholen zijn in de loop van de tijd verdwenen. Wat ook veel gebeurde, was dat een leerling die meestergraad had bereikt en zijn eigen school begon, een nieuwe naam aannam, de door hem uitgevonden technieken onderwees en de technieken/ kata van zijn leraar ook bleef onderwijzen, maar dan als 'gevorderde' of zelfs 'geheime' technieken.
Die structuur vind je overigens tegenwoordig nog steeds: als je iaido gaat trainen bij de Nederlandse Kendo Renmei, is er grote kans dat je, nadat je de eerste 12 basiskata hebt geleerd (Seitei) door gaat met de kata uit de Muso Shinden ryu. Deze school onderwijst echter weer iai-kata o.a. uit het Omori ryu en Hasagawa Eishin ryu.
Fusenryu is een voorbeeld van een soort jujutsu school die zich specialiseerde in grondwerk. Er wordt verteld dat Kano, de oprichter/ uitvinder van judo, ook Fusenryu heeft getraind en dáár veel van zijn grondtechnieken voor het moderne judo vandaan haalde.
Isshinryu was oorspronkelijk een school waar je de volgende vakken leerde: bo-jutsu, hobaku (of hojojutsu, touw- en bindtechnieken), torite (een jujutsu voorloper), shuriken en Isshinryu wordt ook wel genomineerd als de uitvinder van het kusarigamajutsu. De school is uiteindelijk verbrokkeld en verdwenen. Maar het Isshinryu kusarigamajutsu wordt o.a. binnen het Shinto Muso ryu onderwezen, een school die zich op zijn beurt weer vooral bezig houdt met jo en daarnaast met lang zwaard en kort zwaard.
Tenshin Shoden Katori Shinto ryu,
天真正伝香取神道流, wordt meestal kortweg 'Katori'
genoemd en is zo ook een oude zwaardvechtschool, opricht aan het eind van de 15e
(!) eeuw.
Wat deze Nippon Kobudo school bijzonder maakt, is dat deze school niet allerlei
andere scholen heeft geabsorbeerd, maar 'puur' is gebleven. Voor meer
achtergronden, geschiedenis, de 'vakken' en wapens die binnen het Katori worden
onderwezen en technieken,
klik hier. Overigens zijn er vrij
veel oude zwaardvechtscholen, waarvan de grondlegger op enig moment Katori heeft
getraind.
Nog meer termen?
Yugen Budo is de naam van onze groep: een kleine, selecte groep leraren die zich inzet voor de verspreiding van de oude klassieke Japanse krijgskunsten. Onze lat ligt hoog: bij ons trainen betekent: veel trainen en zware examens. Niet alleen op de mat staan, maar ook lezen. Bunbu ichi; je theoretische kennis moet hand in hand gaan met je praktische toepassing daarvan. Hoe meer je weet over techniek, hoe meer onderzoek je moet doen naar de achtergronden.
Hieronder de Yugen Budo leraren: Henk Arnold (Arnhem), Cees Janssen (Huissen), Henk Verschuur (soke) en ik
Shinzou bujutsu dojo is de naam van mijn
school, zeg maar: de naam van Yugen Budo kobudo afdeling Venlo. Overigens
hanteer ik 'naar buiten' de naam 'Kobudo Venlo' omdat dat voor veel mensen een
stuk makkelijker te onthouden is - en dus te googlen. Waar komt die naam
vandaan? Ik was op zoek naar een naam. En het viel me op dat veel oude scholen
behoorlijk 'klinkende' namen hebben: "de door de Goden geschonken school bij de
Katori tempel" (Tenshin Shoden Katori Shinto ryu) of "de beste, rechtstreeks
overgedragen school van Eisshin" (Musō Jikiden Eishin-ryu). De lat mocht dus
niet te laag. Als je Shinzou bujutsu dojo uit het Japans vertaalt,
神贈武術道場, dan betekent het “de oefenruimte
van Verlichting waar de door de Goden geschonken Technieken van de Strijdkunsten
wordt onderwezen”.
Da’s een mond vol.
Mijn voornaam, Matthijs, komt oorspronkelijk van Matthew, of Matheus, oftewel
Matt Deus. In het Japans vertaald is dat Shin Zou. Je zou Shinzou Bujutsu dojo
dus ook op z’n Jan Boerenfluitjes kunnen vertalen als “de plek waar Matthijs
lesgeeft in krijgskunst”. En da’s dus precies wat ik doe.
Is kobudo een zelfverdedigingssport of een aanvalssport?
Er wordt me wel eens gevraagd: "Is kobudo wel een verdedigingssport? Jullie trainen met wapens! Is het dan geen aanvalssport?" Hetzelfde wordt me wel 's over karate gevraagd; al die stoten en trappen, dat kan toch geen zelfverdegingssport zijn?! Dit duidt op een slecht begrip van krijgskunst: er bestaat niet zoiets als een aanvals- of een verdedigingssport. Als je wordt aangevallen, wil je je kunnen verdedigen. En soms is aanval de beste verdediging.
Voorbeeld: 's nachts. Twee jongens vallen je lastig. Je slaat er één neer.
Aanval?
Nogmaals: 's nachts. Twee jongens vallen je lastig. Op het moment dat één een
mes trekt, mep je hem neer. Verdediging? Je sloeg toch als eerste?
Context bepaalt alles.
Iedere bokser (wat veel mensen per definitie als aanvallend zien) leert klappen
op te vangen - zich te verdedigen.
Iedere judoman (wat veel mensen per definitie als verdedigend zien) leert iemand
te verwurgen - lijkt mij behoorlijk aanvallend.
Aanval en verdediging zijn als yin en yang (of in-yo, op z'n Japans), twee
kanten van dezelfde medaille. Het één bestaat niet zonder het ander, het één
komt voort uit het ander.
Wat wordt er nou getraind in Venlo?
Zoals op de pagina Kobudo Venlo
al staat: we trainen
ryukyu kobudo en
nippon kobudo.
Binnen het ryukyu kobudo ruim ik echter ook wat tijd in voor andere budodisciplines. Om drie redenen:
- Ten eerste worden de termen 'bruine band' en 'zwarte band' nog steeds geassocieerd met iemand die kan knokken. Als je je met zwarte band meester in een krijgskunst mag noemen, vind ik het onverteerbaar dat je je op straat niet eens zou kunnen verdedigen. ("Sorry, m'n wapens liggen thuis.") Toegepaste zelfverdediging met technieken uit verschillende disciplines komt dus aan bod.
- Ten tweede vind ik dat een budoka ook 'over de schutting' moet kijken en weten wat er nog meer bestaat. Hierdoor wordt budo als studie dieper, niet alleen kijken wat er in deze discipline gebeurd, maar ook aandacht schenken aan hoe dat gerelateerd is aan andere disciplines.
- De derde reden dat ik in m'n kobudoles regelmatig wat tijd inruim voor andere zaken staat hieronder, "Wat is het doel van de lessen?"
Binnen het nippon kobudo geef ik les in de Tenshin Shoden Katori Shinto ryu, de oudste zwaardvechtschool van Japan. Nu en dan zal ook wat iaido, zoals binnen de Nederlandse Kendo Renmei getraind wordt, aan bod komen, maar dan met de nadruk op de verschillen en overeenkomsten tussen zwaardvechtscholen. Natuurlijk voornamelijk tussen de Katori Shinto ryu en de Muso Shinden ryu, aangezien ik met die twee het meeste ervaring heb. Daarnaast zou het zomaar kunnen dat ik een enkele keer per jaar tijd inruim voor een lesdeel andere nippon kobujutsu, zoals hojojutsu, tessenjutsu enz. Zeg maar: andere samoeraivakken, die niet binnen het Katori Shinto ryu werden gegeven, maar wel onderdeel van het lesprogramma bij andere oude Japanse scholen waren, zoals je verdedigen met touw en het binden van de tegenstander en zelfverdediging met een dichtgeklapte waaier.
Wat is het doel van de lessen?
In het kort, zoals je al gelezen hebt: "Mijn doel is om alles wat ik weet van strijdkunst en aanverwante zaken door te geven aan mijn leerlingen."
Langer en vollediger, mijn 'mission statement' zoals het in bedrijfskunde wordt genoemd:
zoals het bij de oude meesters gebruikelijk was, is ook mijn doel, het doel
van Shin Zou Ha Yugen Budo Ryu,
神贈派幽玄流古武道, om alles wat ik weet over budo
en alle zaken die daar een relatie mee (kunnen) hebben, door te geven aan
degenen die bij mij trainen om zo mijn leerlingen een platform te geven van
waaraf ze zich verder kunnen ontwikkelen (als budoka en als persoon) en het budo
een brede basis te geven waardoor deze kunst blijft bestaan voor volgende
generaties.
Mijn uitgangspunten hierbij zijn
Breedte: | ik geef alles door wat ik weet en maak geen onderscheid in discipline. Bij mij Yugen Budo trainen wil zeggen dat ik je begin te onderwijzen in kobudo. Maar daar komt karate bij. En iaido. Alles wat ik weet van jujutsu. En aikido. Enz. enz. |
Hoogte: | ik ga er vanuit dat mijn leerlingen uiteindelijk mij voorbijstreven. Hun kennis van budo moet uiteindelijk op een hoger plan komen dan het mijne. Mijn leerlingen mij laten evenaren is geen doel en volgens mij uiteindelijk een verarming van het budo. Ik wil ingehaald worden. |
Lengte: | ik streef ernaar dat het pad wat ik gelopen heb, sneller wordt afgelegd dan ik het heb gedaan. Als ik een snellere manier weet om tot hetzelfde resultaat te komen, zal ik die onderwijzen. Ik waak er echter voor dat dit niet ten koste van kwaliteit gaat. Sommige zaken zullen doorlééfd moeten worden om de bedoeling ervan te voelen en te doorgronden. Dit is geen snel proces. |
Aangezien ik zelf ook nog actief train, is het een extra uitdaging voor mijn leerlingen om deze doelstelling te halen. Mijn leerlingen lopen niet naar een einddoel waar ik sta te wachten, maar zullen moeten proberen mij in te halen terwijl ik doorwandel.
Budo artikelen die ik vroeger geschreven heb
Hieronder een aantal stukken die ik heb geschreven. Oorspronkelijk verschenen als artikelen in de oudere Yugen Budo kobudo nieuwbrieven met een aantal kleine wijzigingen en toevoegingen.
- De stage shinkendo van Toshishiro Obata
- Oktover 2000 ben ik naar een stage shinkendo gegaan, een nieuwe zwaardvechtschool gebaseerd op de oude. Verslag.
- Meetrainen met naginata-do
- Ik wilde al lang een keertje naginata-do uitproberen. Begin 2002 trok in de stoute schoenen aan. Verslag.
- Waterloo en budo
- In 2005 heb ik tijdens m'n vakantie het slagveld van Waterloo bezocht. Een artikel over een raakvlak tussen wargamers en budo.